Tο Nησί είναι κτισμένο σε πλαγιά του
Bόρα. Bρίσκεται ανάμεσα σε πολλά νερά, αφού δίπλα του υπάρχει ο
υδροβιότοπος και από εκεί πηγάζουν νερά που κατευθύνονται στον Eδεσσαίο
ποταμό.
Δύο χιλιόμετρα (2 km) νότια του χωριού
σώζονται τα ερείπα του μεταβυζαντινού ναού "γενεθλίου της Θεοτόκου".
Πρόκειται για αξιόλογο κτίσμα του 1741 με σημαντικές αγιογραφίες στο
εσωτερικό του. O επισκέπτης μπορεί να διακρίνει εκεί τα ίχνη
παλαιοχριστιανικής βασιλικής και ερείπια βυζαντινών φάσεων του ναού. Η ταβέρνα
με τις "πέστροφες" και ο καφενές του χωριού θα σας φέρουν κοντά στους
ντόπιους κατοίκους.
|
Ο υγρότοπος Άγρα - Βρυτών - Νησίου
βρίσκεται στο Νομό Πέλλας, 7 χλμ. ΒΔ της πόλης της Έδεσσας. Καλύπτει
έκταση περίπου 6.000 στρεμμάτων. Σχηματίζεται εκατέρωθεν του ποταμού
Εδεσσαίου, στην περιοχή που καταλάμβανε παραποτάμιος βάλτος, γνωστός από
την αρχαιότητα με την ονομασία έλος Τιάβου. Ο υγρότοπος πήρε τη σημερινή
του μορφή, κατά τη δεκαετία του 1950, μετά από παρεμβάσεις της ΔΕΗ, για
να καλύψει τις ανάγκες του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Άγρα. Η ύπαρξη του
βάλτου, δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για την εξέλιξη του οικοσυστήματος
σε αξιόλογο βιότοπο, με μεγάλη αξία για τη βιοποικιλότητα, ιδιαίτερα για
την ορνιθοπανίδα.
Συνολικά έχουν καταγραφεί περισσότερα από
140 είδη πουλιών, με πιο χαρακτηριστικά τους κύκνους, τις φαλαρίδες, τα
νανοβουτηχτάρια και τους μικροτσικνιάδες, καθώς και αρκετά είδη πάπιας,
με σημαντικότερο τη σπάνια βαλτόπαπια. Η διαχρονική παρουσία του
ανθρώπου στην περιοχή, συνδέθηκε από την αρχαιότητα, πέρα από
παραδοσιακές δραστηριότητες όπως η αλιεία και η κτηνοτροφία που
ασκούνται στον άμεσο χώρο του υγροτόπου, με την αειφορική αξιοποίηση του
νερού, για την παραγωγή ενέργειας από υδατοπτώσεις αλλά και για την
άρδευση αγροτικών εκτάσεων, δραστηριότητες που ασκούνται σε μια ευρύτερη
ζώνη που περιλαμβάνει και την πόλη της Έδεσσας.
Έχουμε λοιπόν μια χαρακτηριστική
περίπτωση διαχρονικής συνύπαρξης του ανθρώπου με τη φύση, η αρμονία της
οποίας έχει διαταραχθεί τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας προβλημάτων που
αντιμετωπίζει το υγροτοπικό οικοσύστημα.
Οι επιπτώσεις των προβλημάτων αυτών
οδήγησαν στην ευαισθητοποίηση των τοπικών φορέων, με αποτέλεσμα να
πραγματοποιείται σήμερα πρόγραμμα Life - Φύση, με τίτλο Υλοποίηση μέτρων
διαχείρισης στον υγρότοπο του Άγρα. Το πρόγραμμα επιδιώκει την εφαρμογή
διαχείρισης πολλαπλών σκοπών και την ανάδειξη του υγροτόπου με τρόπο
συμβατό προς τη διατήρηση των λειτουργιών και αξιών του. |